Twoim celem jest opanowanie czasów przeszłych? Dobrze trafiłeś! W dzisiejszym wpisie poznamy jeden z nich czyli Pretérito Perfecto. Jest to czas przeszły dokonany złożony. Jestem pewna, że opanowanie tego czasu będzie dla ciebie dużo prostsze w porównaniu do Pretérito Indefinido czy Presente de Indicativo. Dlaczego? Nie znajdziesz tutaj masy wyjątków. Na pewno, jest to dla ciebie świetna wiadomość. Zaczynamy!
Zacznijmy od tworzenia czasu Pretérito Perfecto. Jak wspomniałam wcześniej jest to czas złożony czyli składa się z dwóch elementów. Po pierwsze potrzebny nam będzie czasownik posiłkowy haber, który będzie nam wskazywać o jaką osobę chodzi. Po drugie, dodajemy również participio – forma imiesłowu. Brzmi bardzo enigmatycznie? Za moment przekonasz się jakie to proste.
HABER + participio
Jak wygląda odmiana haber w czasie Pretérito Perfecto?
| yo | he |
| tú | has |
| él/ella/usted | ha |
| nosotros/as | hemos |
| vosotros/as | habéis |
| ellos/ellas/ustedes | han |
Ciągle zastanawiasz się jaki czas przeszły dopasować do konkretnej sytuacji? Sprawdź kurs o hiszpańskich czasach przeszłych. To idealne narzędzie, które pomoże Ci w końcu zrozumieć zasady działania czasów przeszłych. W odróżnieniu do podręczników w tym kursie czeka na Ciebie mnóstwo praktycznych przykładów z życia wziętych.
Kolejnym elementem jest participio, które nie odmienia się przez osoby, ani przez liczbę. Wystarczy, że od bezokolicznika odetniemy końcówki (-AR,-ER,-IR). Następny krok to dodanie nowych końcówek. Czasownikom z pierwszej grupy zakończonych na -ar dodajemy -ADO. W przypadku czasowników z drugiej i trzeciej grupy czyli zakończonych na -er oraz -ir dodajemy -IDO.
trabajar ➟ trabajado
beber ➟ bebido
vivir ➟ vivido
Wbrew pozorom to nie jest bardzo skomplikowane. Sprawdźmy jak wygląda przykładowy czasownik odmieniony w tym czasie:
| yo | he hablado |
| tú | has hablado |
| él/ella/usted | ha hablado |
| nosotros/as | hemos hablado |
| vosotros/as | habéis hablado |
| ellos/ellas/ustedes | han hablado |
Gdy już poznałeś tworzenie czasowników regularnych, przyszedł czas na opanowanie czasowników nieregularnych. Dzięki czemu, z łatwością będziesz mógł używać tego czasu. Jednak, jak wspomniałam wcześniej nie ma ich zbyt wiele, więc głowa do góry! Oto kilka najważniejszych, które przydadzą ci się już na początku nauki.
ABRIR ➟ ABIERTO
DECIR ➟ DICHO
ESCRIBIR ➟ ESCRITO
HACER ➟ HECHO
PONER ➟ PUESTO
VER ➟ VISTO
VOLVER ➟ VUELTO
Warto zapamiętać, że nieregularności dotyczą również czasowników, które pochodzą od nieregularnych np. devolver ➟ devuelto.
Podobnie jak przy innych wpisach o czasach – czas poznać zastosowanie. Czas Pretérito Perfecto w odróżnieniu od innych czasów przeszłych ma wpływ na to co się dzieje obecnie. Jeśli uczyłeś się kiedyś języka angielskiego, to ten czas jest podobny do Present Perfect. Kiedy jeszcze użyjemy Pretérito Perfecto?
Aby ułatwić sobie naukę, warto zapamiętać okoliczniki czasu, które występują w tym czasie. Dzięki temu, zrozumiesz lepiej użycie Pretérito Perfecto.
Préterito Perfecto używa się często na co dzień. Zerknijmy na dialog poniżej. Wiesz, czemu dziewczyny używają tego czasu przeszłego?
Marta: ¡Hola Ana! ¿Qué tal?
Ana: ¡Hola Marta! Muy bien. ¿Has desayunado hoy?
Marta: Sí, he comido un bocadillo esta mañana. ¿Y tú?
Ana: Yo he tomado café con leche y un cruasán. He salido tarde de casa.
Marta: ¿Has visto las noticias hoy?
Ana: No, no he tenido tiempo. ¿Qué ha pasado?
Marta: Ha nevado mucho en Madrid.
Ana: ¡Vaya! He olvidado mi paraguas en casa.
Marta: No te preocupes. Yo he traído uno grande. Podemos compartirlo.
Ana: ¡Gracias! Eres muy amable. ¿Has hablado con Juan hoy?
Marta: Sí, me ha llamado esta mañana. Ha comprado entradas para el cine.
Ana: ¡Qué bien! Yo no he ido al cine este mes.
Marta: Nosotros tampoco hemos salido mucho últimamente.
Ana: Este café ha sido muy bueno. ¿Ya has pagado?
Marta: No, todavía no he pagado. Pago yo hoy.
Ana i Marta używają w dialogu Pretérito Perfecto, ponieważ rozmawiają o czynnościach, które wykonały w okresie czasu, który jeszcze się nie zakończył (hoy, esta mañana, este mes, últimamente).
Czasy przeszłe w języku hiszpańskim sprawiają trudność Polakom, ponieważ w naszym języku nie musimy zastanawiać się nad wyborem odpowiedniego – mamy tylko jeden.
Przyjrzyjmy się najczęściej występującym błędom, które oznaczyłam kolorem czerwonym:
He comido ayer. ➟ Comí ayer.
Ayer odnosi się do zakończonego momentu w przeszłości – używamy Pretérito Indefinido, a nie Pretérito Perfecto.
He hecho mis deberes a las cinco. ➟ Hice mis deberes a las cinco.
Podanie konkretnej godziny (a las cinco) oznacza, że czynność została zakończona – nie ma już związku z teraźniejszością.
He rompido el vaso. ➟ He roto el vaso.
Participio od romper to roto, a nie rompido. Takich wyjątków jest kilkanaście – musimy je zapamiętać.
No he nunca estado en Italia. ➟ Nunca he estado en Italia.
W hiszpańskim przysłówki częstotliwości (nunca, siempre) stawiamy przed czasownikiem posiłkowym haber.
Mis amigos han visita Madrid. ➟ Mis amigos han visitado Madrid.
Nie wystarczy dać haber – trzeba jeszcze pamiętać o participio (visitado).
✅ Pretérito Perfecto tworzy się za pomocą odmienionego czasownika posiłkowego haber oraz formy imiesłowu przeszłego, czyli participio.
✅ Formę participio tworzymy od bezokolicznika, odcinając końcówkę i dodając odpowiednią końcówkę:
– dla czasowników zakończonych na -ar dodajemy -ado (np. trabajar ➟ trabajado)
– dla czasowników zakończonych na -er i -ir dodajemy -ido (np. vivir ➟ vivido, comer ➟ comido)
✅ Pretérito Perfecto używamy wtedy, gdy mówimy o czynnościach, które wydarzyły się niedawno, mają związek z teraźniejszością albo dotyczą okres, który jeszcze się nie zakończył, np. dziś, w tym tygodniu, ostatnio.
✅ Czas ten stosujemy również, gdy mówimy o doświadczeniach życiowych, ale nie podajemy, kiedy dokładnie coś się wydarzyło.
✅ Nie używaj Pretérito Perfecto w zdaniach, które odnoszą się do konkretnych, zakończonych momentów w przeszłości, takich jak wczoraj, w zeszłym roku, o piątej. W takich przypadkach poprawnym będzie zastosowanie Pretérito Indefinido.
Napisałam ją, żeby pokazać, że hiszpańska gramatyka nie jest taka straszna. Użyłam ciekawych i życiowych przykładów. Koniec z nudnymi zadaniami! Wykorzystałam cytaty z hiszpańskiej i latynoskiej popkultury: piosenek, seriali, filmów żeby Twoja nauka była przyjemna i zarazem jeszcze bardziej skuteczna.
Na koniec, mała ciekawostka. Czy wiesz, że w Ameryce Południowej, na Wyspach Kanaryjskich oraz w niektórych rejonach północnej Hiszpanii ten czas nie jest tak często używany. Podróżując do tych miejsc, możesz się spotkać z użyciem Indefinido, o którym pojawił się już wpis na blogu. Jeśli nie pamiętasz jego tworzenia czy skomplikowanych odmian. Dodatkowo, chcesz przypomnieć jego użycie – sprawdź ten artykuł. Pamiętaj, że użycie Pretérito Perfecto jest bardzo częste w innych miejscach Hiszpanii. Dlatego warto go znać. 😉
Jak już mówiłam praktyka jest bardzo ważna. Dlatego przygotowałam dla Ciebie specjalny zeszyt ćwiczeń w PDF, aby przećwiczyć czas Pretérito Perfecto. Znajdziesz w nim, na przykład: tworzenie participio czy uzupełnianie zdań w tym czasie (możesz wydrukować go w dowolnej chwili). Jestem pewna, że z dnia na dzień będziesz widział swoje postępy. Zeszyt ćwiczeń dostępny jest na agatauczy.pl/skarby.
